Hepimizin okuması için : Düzenli, sade ve kaliteli Yazmak
Yazı yazmaktaki temel amaç, diğerlerinin okuyabilmesidir. Akla geldiği gibi öylesine yazılan yazılar, ya da gerektiği için zorunluluktan yazılan yazılar, sadece vakit kaybıdır. Okunmadıktan sonra neden yazıyorsun ki?
Yazının hedefi net bir şekilde belirlenmelidir. Şu soruları sakin sakin düşünmeli, cevaplarına göre yazının akışı kurgulanmalıdır.
- Kim için yazılıyor : Eğer konuya uzak insanlar için yazılıyorsa, direk konuya girmek yerine belki genel meseleleri kısaca anlatmak anmalı olabilir.
- Ne kadar anlatılmalı : Bu yazıyı okuyacak kişiler sizden ne bekliyor? Size yarım saatlerini vermeye hazırlar mı, yoksa vaktiniz sadece 5 dakika mı?
- Neyi anlatacaksın : Bir konunun detay düzeyini belirlemek çok zordur. Çoğu durumda yazdıkça konu başını alır gider. Ancak bir konu, geniş bir bakış açısı ile mi anlatılacak yoksa o konunun detaylarında bir kesim, ayrıntılı olarak mı anlatılacak?
İyi araştırın. Google kullan ama ilk bulduğunuz siteye odaklanmayın. Yazdıkların bittikten sonra bir kez daha arama yapın. Eksikleri o zaman daha iyi göreceksiniz. Araştırma sonuçlarını bir araya toparlamak ilk başta iyi bir fikir gibi görünebilir. Copy-Paste yaparak konuyla ilgili ifadeleri derleyebilirsiniz. Ama bu noktada ipin ucu kaçarsa, yazının düzeni kaybolur. Yazıya bulduklarınız yön vermesin. Siz yön verin, bulduklarınız sizi desteklesin.
Yazmaya çalakalem girişmeden önce başlıklar çıkartılmalıdır. Böylelikle, konuya ilişkin geniş bir fotoğraf çekebilirsiniz. İlk başta yanıtladığınız soruları iyi bir omurgaya dağıtabilirsiniz. Başlıkları belirledikten sonra, altlarına kısaca temel ifadeleri yazın. Önemli olan yazının tümüne odaklanmaktır. Bu temel ifadelerde anlam kaymaları, cümle düşüklükleri ile uğraşmayın. Onların görevi, o başlığa odaklandığınız zaman size neler yazmanız gerektiğini hatırlatmaktır.
Tüm metni bir seferde hatasız olarak yazmak yerine, söylemek istediklerinizi hızlıca yazarak bunu “ilk taslak” olarak kabul etmek çok daha etkili bir yaklaşımdır. “Gözden geçirme” aşamasında, yazınızda istediğiniz değişiklikleri yapabilirsiniz. Bu yaklaşımla elinizde tamamlanmış bir taslak metin olacak ve yapmak istediğiniz değişikliklerin metin üzerindeki etkilerini kolayca görebileceksiniz. Yazım işleminden önceki aşamaları doğru yaptıysanız, zaten yazıda değiştirecek çok fazla konu ortaya çıkmayacaktır.
4. Elinizdeki araçları iyi kullanın
Yazınızı elbette bir editör kullanarak hazırlıyorsunuz. Elinizdeki aracı iyi kullanmak yazınızın okunurluğunu artıracaktır. Okuyucu olarak yazıyı şöyle bir incelemek genel alışkanlığımızdır. Genelde gözümüz başlıklara ve fotoğraflara takılır.
Bu durumda önce başlıkları düzenlemelisiniz. Başlıklar arasındaki hiyerarşi önemlidir. Alt başlıklar mutlaka diğerlerin ayrı bir şekilde gösterilmelidir. Bu düzeni kurmanın en kolay yolu, hiyerarşik numaralandırma yapmak (1.Ana Başlık, 1.1. Alt Başlık 1.2. Diğer alt Başlık vb.) ve editörün tool-type özelliğini kullanmaktır. Kullandığınız editörde mutlaka başlıkları ayrıca belirtebileceğiniz bir seçenek vardır. Biraz kurcalayın, mutlaka göreceksiniz.
Sıklıkla karşılaşılan bir diğer uygulama alışkanlığı da, satır içerisinde düzeni sağlamak için boşluk (space) karakterini kullanmaktır. Aslında doğrusu tab karakterinin kullanımıdır. Örneğin sağa dayalı ama ortalanmış bir ifadeyi nasıl hazırlarsınız?
Fatih Mehmet GÜLEÇ
Uzman
Hep başedilmeye çalışılan bir diğer sorun da, başlıkların sayfa başına alınmasıdır. Özellikle ana başlıkların sayfanın sonuna denk geldiği durumlarda, hemen satır sonu karakteri (enter) ile alta indiriliverir. Aslında kullandığınız araçta sayfa başı yapılmasını sağlayan özellikler vardır. Böylelikle ilk başta sayfa sonuna denk geldiği için enter ile aşağı atılan, ama sonradan eklenen metinler sebebiyle ortalara kayan başlıklarla uğraşmak zorunda kalmazsınız. Çoğu durumda satır başı Alt + Enter tuş ikilisi ile yapılır.
Yazınızda sayfa numarası olması önemlidir. Sunarken, anlatırken, referans verirken sayfa numaralarına ihtiyaç duyulur. Yazının ne kadar uzun olduğunu anlamanın en güzel yolu, sayfa numarasıdır.
Uzun paragraflar genelde akılda kalmaz. Hızlı okuyucular kısa cümleleri severler. Paragraflar yerine listeler daha çok tercih edilir. Sizde bu tercihe kayıtsız kalmayın. Düşüncelerinizi düzenleyin ve maddeler halinde hazır haplar olarak okuyucunuza sunun.
Yazarken insan aklındaki dolandırabilir. Bazı zamanlar yazma hızı, düşünme hızından çok daha geri kalır. Bir görüşle başlayan cümle, uzayabilir. En nihayetinde cümlenin sonunda beynimiz farklı bir noktada olabilir. İşte bu durumda cümlenin başı kalk giderim, sonu halt etme otur der. Bu halden kurtulmanın yolu yazdığını en az bir kere okumaktır. Uzun cümleler çoğu durumda bölünebilir. Hatta büyük bir kısmı atılabilir. Basit bir örnek, Julius Cesar şu şekilde söylese unutulurdu : “Olay yerine geldikten ve şartları teşhis ettikten sonra, Zafer kazanmamız mümkün olmuştur.“ Hayır, o şöyle söylemiştir: “GELDİM, GÖRDÜM VE KAZANDIM!”
- Kısaca yazınıda kaç tane “Vır, vır, vır!” görürseniz silin o “vır vırları”.
- Geriye kalanları parçalayın. Kısa cümleler kurun.
- “BASIT/SADE’ ve “ÖZ” ve “OKUNUR” bir Türkçe kullanın.
Birinci, ikinci ve üçüncü nüshanızda çizdiğiniz her cümle yazınıza yalınlık, düşüncelerinize açıklık katar, emin olun!
Tatlı bir dil kullanın. Yapılan araştırmalar okuyucuların olumlu ifadeleri, olumsuz ifadelerden daha kolay anladıklarını ortaya koymuştur.
- "Bu çözümün uygulanabileceğini düşünmek mantıklıdır.”
- “Bu çözümün uygulanabileceğini düşünmek mantıksız değildir.”
Okuma sırasında beynin faaliyetleri ölçülerek insanların olumsuz cümleleri anlamak için daha çok zorlandıkları belirlenmiştir. Ayrıca olumsuz cümlelerin yanlış anlaşılma imkanları daha fazladır.
Pasif cümlelerden uzak durun. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, aktif ifadeyle yazılmış cümleler, pasif ifadeye göre daha kolay anlaşılmaktadır.
- Size davetiye gönderdim.
- Size tarafımdan bir davetiye gönderilmiştir.
Bazı küçük öneriler :
- İlk sayfaya başlık atın, adınızı yazın, tarih girin.
- İlk sayfada küçük bir özet ya da yazının öne çıkan cümlelerini yazabilirsiniz.
- Resimlere mutlaka numara verin ve açıklama girin.
- Olumsuz ifadeleri olabildiğince olumluya çevirin.
Yorumlar